Νοητική κατασκευή και εγκέφαλος

Όσο πιο ακριβής είναι μια τέτοια κατασκευή τόσο πιο συχνά επαναλαμβάνεται και εγκαθίσταται μόνιμα ως κατάλληλη. Όσο πιο πολλές επιβεβαιώσεις παίρνει το άτομο για την επάρκεια της κατασκευής τόσο περισσότερο την εμπιστεύεται. Αύξηση της εμπιστοσύνης σημαίνει μείωση του άγχους, άρα αυτομάτως εντός της καταλληλόλητας του συστήματος όλων των υπολοίπων νοητικών κατασκευών.

Όταν μια κατασκευή οργανωθεί μαζί με κάποιες άλλες τότε δημιουργείται  ένα σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι όσο πιο συχνά οι προβλέψεις ενός συστήματος είναι έγκυρες τόσο η ασφάλεια στην εγκυρότητα και αξιοπιστία του συστήματος επικυρώνεται. Αν συμβεί το αντίθετο είναι πολύ εύκολο η κατασκευή να αμφισβητηθεί. Μετά από την  εμπειρία/ γεγονός  που αμφισβήτησε την αρχική κατασκευή , τότε το άτομο χρειάζεται να ανακατασκευάσει το σύστημα ή να δημιουργήσει νέο, (σε περίπτωση που κάποιες  κατασκευές ακυρωθούν παράλληλα), συμπεριλαμβάνοντας τις νέες εμπειρίες που αναχαίτισαν το παλιό σύστημα. Η επικύρωση δεν δηλώνει μόνο επιτυχίες .Αν το άτομο είχε προβλέψει δυσκολίες ή αρνητικές συνέπειες και αυτό επικυρωθεί, τότε η αξιοπιστία του συστήματος είναι υψηλή ( είναι οι περιπτώσεις που κάποιος χαίρεται πολύ που «έπεσε» μέσα στις προβλέψεις του). 

Άγχος- Αγωνία -Φόβος

 Όταν μια καινούργια νοητική κατασκευή εμφανίζεται ως επιλογή ή πιθανότητα τότε το άτομο αναγνωρίζει ότι η επικείμενη κατασκευή δεν συμπεριλαμβάνεται στο ήδη επιλεγμένο εγκατεστημένο σύστημα που χρησιμοποιεί και εμπιστεύεται. Άμεσα το συναισθηματικό  που αναδύεται είναι άγχος.  Η αίσθηση ότι κάτι αλλάζει σε συνδυασμό με την αίσθηση παρέμβασης στην έκβαση, βοηθούν το άτομο να κινητοποιηθεί και να δράσει αναχαιτίζοντας το «νέο» που ενδεχομένως να τον οδηγήσει στην αμφισβήτησή  της προηγούμενης «σωστής» επιλογής, διατηρώντας ατόφια την αρχική του επιλογή.  

Όταν κάποιος έρθει σε επαφή με κάτι πολύ νέο  και η αναπροσαρμογή του συστήματος φαίνεται πολύ πιθανή , το συναισθηματικό σενάριο που αναδύεται είναι η απειλή. Σε αυτή την περίπτωση το άτομο μπορεί να αναλάβει δράση έχοντας την αίσθηση επάρκειας να διατηρήσει την παλιά του κατασκευή , προβλέποντας τις πιθανές αναπροσαρμογές που θα κληθεί να κάνει. Αυτό το στάδιο βιώνεται ως σύγχυση, αλλά παράλληλα αναταράζει την ρουτίνα και γιαυτό το λόγο μπορεί το άτομο να πάψει να σκέφτεται λογικά και δυσκολεύεται  κατανοήσει το καινούργιο, με συνέπεια να αντιδράσει μέσα σε πανικό. Η πιθανότητα κάποιας εξ ολοκλήρου αλλαγής στο σύστημα αυξάνει την πολυπλοκότητα και την απειλή, επικείμενης αποτυχίας να διατηρήσει το σύστημα την αξιοπιστία του . 

Όταν τα δεδομένα του περιβάλλοντος οδηγούν σε ολοκληρωτική αλλαγή του νοητικού  συστήματος τότε το συναισθηματικό σενάριο που αναδύεται είναι φόβος. Στην περίπτωση αυτή η αίσθηση παρέμβασης στην έκβαση είναι μηδενική. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο ακινητοποιείται και η αντίληψη που διαμορφώνει για την κατάσταση είναι του  «μη αναστρέψιμου»  Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο θάνατος . Η δυνατότητα να αντιστραφεί το γεγονός , από τη στιγμή έχει  επιτευχθεί είναι αδύνατο. Αυτή η αντίληψη οδηγεί σε αναγκαστική εγκατάλειψη της ιδέας για προέκταση του συστήματος,  από τη στιγμή που το σύστημα  διασπάστηκε ( εξάλλου αυτό καλείται κάποιος να αποφύγει στο στάδιο της απειλής) . 

Ο άνθρωπος στη θέα του αγνώστου αισθάνεται άγχος και απέναντι στο ανοίκειο απειλή. Αυτή η στάση οδηγεί συχνά σε ακαμψία και ακύρωση οποιουδήποτε νέου στοιχείου που θα εμπλούτιζε την νοητική κατασκευή και σύστημα κατ’ επέκταση και την πιθανότητα αλλαγής, γεγονός που σε κάποιες περιστάσεις κρίνεται αναγκαίο για την συνέχεια.

Σε όποια περίπτωση το ζητούμενο είναι να διατηρηθεί η αξιοπιστία στο σύστημα κατασκευής πραγματικότητας που έχει διαθέσιμο το άτομο, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη στην αρχική του επιλογή και την εμπιστοσύνη προς τον εαυτό και τις δυνατότητες του... 

Του αρθογράφου

Δέσποινα Δριβάκου
Δέσποινα Δριβάκου
Ψυχολόγος MSc, Phd.c. Oικογενειακή Θεραπεύτρια Σύμβουλος Γάμου ( EFT Therapist)
Δείτε όλα τα άρθρα του




Σας άρεσε αυτό το άρθρο; Αν ναι, πατήστε εδώ



Διαβάστε επίσης

ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2022

Μελέτες δείχνουν ΄ότι η υγεία των ανδρών φαίνεται να απειλείται από τη μακροχρόνια μοναξιά και τους συχνούς χωρισμούς.

ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021
Έρευνα δείχνει ΄ότι το time management μπορεί να ενισχύσει όχι μόνο τις αποδόσεις μας στον εργασιακό τομέα αλλά και την ευεξία μας, μειώνοντας το στρες.
ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2021
Ποιοι είναι οι μύθοι που δεν πρέπει να πιστεύουμε για τα αντικαταθλιπτικά και τα αγχολυτικά χάπια;

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

13:06 ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Μελαγχολία των Χριστουγέννων: τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται;
13:43 ΠΑΙΔΙ Άγχος και παιδί: πώς μπορούμε να το βοηθήσουμε;
12:39 FITNESS Τρέξιμο στο κρύο: τι πρέπει να προσέχουμε ποια τα οφέλη του;
13:50 ΟΜΟΡΦΙΑ Νύχια: ποιες είναι οι τάσεις στα νύχια για το φετινό χειμώνα;
12:39 ΔΙΑΤΡΟΦΗ Ποιες τροφές αποτελούν πηγές βιταμίνης D για τον οργανισμό μας;
10:10 ΥΓΕΙΑ Α-Ω Μ όπως Μεταβολισμός: μύθοι και αλήθειες
10:17 ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Διαχείριση Θυμού: πώς επιτυγχάνεται;
10:43 ΠΑΙΔΙ Παιδί και άγχος: ποιες είναι οι αιτίες και πώς αντιμετωπίζεται;

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΜΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ Η ΓΝΩΜΗ ΣΑΣ

Σε ποια χώρα της Ευρώπης ο μέσος όρος ζωής είναι μεγαλύτερος

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ

Νέλη Βυζαντιάδου
Νέλη Βυζαντιάδου
Ψυχοθεραπεύτρια ενηλίκων-Σύμβουλος ζεύγους-Συγγραφέας
Δέσποινα Δριβάκου
Δέσποινα Δριβάκου
Ψυχολόγος MSc, Phd.c. Oικογενειακή Θεραπεύτρια Σύμβουλος Γάμου ( EFT Therapist)
Φαρμάκης Δημήτριος MD
Φαρμάκης Δημήτριος MD
Χειρουργός – Στρατιωτικός Ιατρός
Dr Αναστασία Μοσχοβάκη
Dr Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Δρ. Άγγελος Ροδαφηνός
Δρ. Άγγελος Ροδαφηνός
Καθηγητής Ψυχολογίας - Συγγραφέας
Ξενοφώντας Κ. Κροκίδης
Ξενοφώντας Κ. Κροκίδης
Παθολόγος - Διευθυντής Β΄ Παθολογικής Κλινικής Γενικού Νοσοκομείου Καβάλας
Δρ Χατζούλης Α. Γεώργιος
Δρ Χατζούλης Α. Γεώργιος
Διευθυντής Α Χειρουργικής Κλινικής 424 ΓΣΝΕ,Θεσσαλονίκης
Βασιλική Ζ. Ταραρά
Βασιλική Ζ. Ταραρά
Καθηγήτρια Βιολογίας

Copyright © 2024 healthmagazino.gr - All Rights Reserved